Historia tego wydawnictwa rozpoczęła się rok temu we Wrocławiu podczas Europejskiego Kongresu Kultury. A właściwie jeszcze dwa lata temu, kiedy gitarzysta Jonny Greenwood po raz pierwszy spotkał się z Krzysztofem Pendereckim w Krakowie. Chociaż obydwu artystów dzieliło praktycznie wszystko – wiek, pochodzenie, wykształcenie, doświadczenie, uznanie i dorobek artystyczny – prędko udało im się znaleźć wspólny język. Nasz wybitny kompozytor wspominał później żartem, że nie spodziewał się tak inteligentnego, kulturalnego i obeznanego rockmana. Natomiast muzyk Radiohead nie ukrywał, że był podczas rozmowy mocno zdenerwowany, bo Penderecki był dla niego mistrzem od czasów szkolnych. Kilka lat temu skomponował nawet własny utwór "Popcorn Superhet Receiver" nawiązujący bezpośrednio do "Ofiarom Hiroszimy – tren" z 1961 roku. W tej sytuacji przed wspólnym koncertem wystarczyło dogadać tylko szczegóły – polska orkiestra AUKSO miała wykonać dwa klasyczne dzieła Pendreckiego i zainspirowane nimi dwa utwory Greenwooda, w tym premierowy "48 Responses to Polymorphia".
W końcu we wrześniu 2011 roku w Hali Stulecia odbył się niecodzienny koncert. Pierwszego dnia na jednej scenie spotkali się Pendrecki i Greenwood, a dzień później dzieła muzyki współczesnej wziął jeszcze na warsztat Aphex Twin. Wydarzenie to było bezprecedensowe nie tylko pod względem artystycznym, bo ponad siedem tysięcy osób słuchało w skupieniu wymagających utworów z pogranicza sonoryzmu i noise’u, muzyki akademickiej i klubowej. Chociaż obydwaj brytyjscy artyści nie zdołali się wspiąć na podobny poziom abstrakcji i wyrafinowania co nasz kompozytor, to warto było zobaczyć i usłyszeć, jak wreszcie te dwa różne światy muzyki udało się połączyć. Jak zanikają granice między sztuką wysoką i masową, jak język muzyczny ukształtowany w latach 60. działa na wyobraźnię popularnych artystów z lat 90. i do dziś napędza ich do dalszego rozwoju.
Wspólna płyta z utworami Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda wydana przez nowojorską wytwórnię Nonesuch wpisuje się w trend zapoczątkowany projektami "Reich Remixed" z remiksami utworów Steve'a Reicha autorstwa DJ-a Spooky, Andrei Parker, Kena Ishii oraz "Warp Works & Twentieth Century Masters" koncertem London Sinfonietty z repertuarem m.in. Steve'a Reicha, John Cage'a, Karlheinza Stockhausena oraz Aphex Twina i Squarepushera. W tym kontekście dzieła samego Jonny'ego Greenwooda nie wypadają szczególnie nowatorsko. Korzystając z podstawowego warsztatu kompozytorskiego rozwijanego przy okazji grania w Radiohead oraz komponowania soundtracków, pożyczył do swoich utworów pojedynczne patenty od Pendereckiego.
W "Popcorn Superhet Receiver" to charakterystyczny efekt glissando, czyli płynne przechodzenie między dźwiękami, oraz niekonwencjonalne metody artykulacji dźwięków, które sprawiają wrażenie silnego podmuchu wiatru czy mogą się kojarzyć z budowaniem napięcia w filmach grozy. Całej tej kompozycji nadał jednak bardziej typowy dla siebie romantyczny ton, rezygnując z szorstkiego i radykalnego charakteru. W "48 Responses To Polymorphia" zgodnie z tytułem wykonał kilka podejść do różnych fragmentów "Polymorphii" i dokonał ich twórczej interpretacji. Interesowały go głównie momenty kakofoniczne, w których melodie i rytmy nakładają się na siebie, mieszają się ze sobą i rozpadają na drobne motywy tworząc gęstą chmurę dźwięków. Niestety znów istotną rolę odgrywają drobne niuanse orkiestracji, nawiązania i cytaty muzyczne niż sama forma dzieła, które wygląda jak nieźle odrobiona praca domowa przez przeciętnego ucznia. Nawet jeśli nie jest to starcie równych sobie przeciwników i efekt końcowy pozostawia wiele do życzenia, płyta Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda to ogromne wydarzenie. Dla nas powód do dumy, że twórczość naszego kompozytora po 50 latach może wreszcie trafi pod strzechy w Stanach i w Europie. Dla gitarzysty Radiohead to kolejny punkt w muzycznym CV.
Krzysztof Penderecki / Jonny Greenwood | Threnody for the Victims of Hiroshima / Popcorn Superhet Receiver / Polymorphia / 48 Responses to Polymorphia | Nonesuch/Warner
