Przecieki (nie)kontrolowane: Jak płyty przed premierą trafiają do sieci

1 Do sieci wyciekł dziewiąty studyjny krążek Björk "Vulnicura". Miał się pojawić w wersji elektronicznej oraz na wytłoczonych krążkach dopiero w marcu. Po tym jak doszło do przecieku, Björk (na zdjęciu) sama umieściła go w sieci, utrzymując premierę wydania w formacie CD oraz na winylu w marcu. Islandka przyznała, że ogromne znaczenie dla jego brzmienia miał wenezuelski producent Alejandro Ghersi, znany jako Arca, który wcześniej pracował m.in. z Kanye’em Westem i FKA Twigs. Na płycie gościnnie pojawił się Antony Hegarty z Antony And The Johnsons

2 Takie kradzieże zdarzają się w muzyce coraz częściej. Pytanie, jak potrafią sobie z tym radzić wytwórnie i artyści. Dziennikarka magazynu "Time" Claire Suddath już pięć lat temu w tekście o internetowych wyciekach stwierdziła nie bez racji, że wytwórnie nie przejmują się już, czy dany album wycieknie, czy nie, tylko w jaki sposób to się stanie i kiedy? Ten proceder nie jest zresztą nowy

3 Od lat w sieci pojawiają się nagie zdjęcia gwiazd, formularze próbnych matur, numery kart kredytowych, filmy tuż przed premierą, de facto wszystko, co da się ukraść. W muzyce takie przypadki nasiliły się pod koniec lat 90. O wyciek piosenki albo całej płyty nie jest trudno, bo przecież materiał, zanim wyląduje na półkach w sklepie, przechodzi przez ręce wielu współtwórców albumu, osób z wytwórni, krytyków czy pracowników sklepów online. Przy okazji warto jednak przypomnieć, że kradzieże muzyki przed premierą zdarzały się na długo przed powstaniem i rozpowszechnieniem internetu. Już w latach 60. ofiarą padł sam Bob Dylan (na zdjęciu). W 1969 roku ukazała się płyta "Great White Wonder" zawierająca dema jego piosenek. Krążek jest uznawany za pierwszy bootleg w historii. Oryginalnie materiał został wydany dopiero kilka lat później. W nowej technologicznej rzeczywistości ofiarami piractwa też byli i są najwięksi

4 W 1995 roku przygotowującego się do wydania nowej płyty "HIStory: Past, Present and Future, Book I" Michaela Jacksona (na zdjęciu) musiał bardzo zaskoczyć fakt, że na kilka tygodni przed premierą singla z tego krążka "Scream", nagranego z siostrą Janet, piosenka została puszczona w jednej z rozgłośni w Los Angeles. Wtedy fani kopiowali numer, nagrywając go z radia właśnie. Rok później, już do internetu, wyciekł przed premierą nowy numer U2 "Discotheque" z nadchodzącej płyty "Pop". Kolejne lata to kolejne słynne przypadki: od płyt Metalliki i Lou Reeda "Lulu", przez Eminema "Shady XV", The National "High Violet", Daft Punk "Random Access Memories", po Kanye'ego Westa "Yeezus" i Arcade Fire "Reflektor"

5 Do sieci wyciekają jednak nie tylko same piosenki, ale też wideoklipy, i to w nieskończonej wersji. Tutaj przykładem może być Depeche Mode (na zdjęciu) i ich singiel "Precious" z 2005 roku. Przed premierą w sieci znalazła się wersja wideoklipu jeszcze bez wszystkich efektów specjalnych

6 Zdarza się też, że w sieci lądują piosenki wcześniej, niż zaplanowano, w wyniku błędu platform, które zajmują się ich sprzedażą. Potężnemu iTunes zdarzyło się przez pomyłkę umieścić w sprzedaży zbyt wcześnie płyty Bon Iver, Kelly Clarkson i The Raconteurs. Często też sami artyści umieszczają w internecie swoje dokonania. Tak zrobił Trent Reznor (na zdjęciu) z Nine Inch Nails. Rozsierdzony wysoką ceną własnej płyty w sklepach album "The Slip" umieścił do darmowego pobrania na swojej stronie

7 Na naszym podwórku też zdarzają się wycieki płyt. Jednym z najsłynniejszych przypadków w ostatnich latach był album "Hurra!" Kazika. Wydany w 2009 roku krążek pojawił się w sieci na dwa tygodnie przed premierą. Podobny los spotkał Kayah w przypadku "Skały" (na zdjęciu) czy L.U.Ca ("39/89 – Zrozumieć Polskę")

8 Dla artystów takie wycieki są oczywiście problemem i wiążą się ze stratami finansowymi. Z drugiej strony trudno o lepszą reklamę płyty. Jeżeli jakiś krążek popularnego artysty wycieka, news od razu ląduje w wielu ważnych serwisach. Podobny efekt można osiągnąć w inny sposób. Pokazali to chociażby My Bloody Valentine z "mbv" czy Beyoncé (na zdjęciu) z "Beyoncé". Ich nowe płyty pojawiły się nagle, bez konkretnej zapowiedzi, jakby znikąd. Z tym, że to oni sami niespodziewanie ujawnili premierowy materiał

9 W muzyce jedno wydaje się pewne. Im większe zaskoczenie, tym lepszy news. Niestety, za takimi wpadkami nie zawsze idzie w parze dobry materiał. Akurat w przypadku Björk jest inaczej. Jej "Vulnicura" to znakomita płyta. Już mogą się przekonać o tym ci, którzy słuchają muzyki w formacie mp3, a fani Björk i tradycyjnych nośników mają na co czekać do marca. To też plus wycieku albumu. Wiemy, że za niecałe dwa miesiące na dwóch płytach winylowych otrzymamy znakomitą płytę islandzkiej artystki