Spektakl "2016 Dokąd?" został zrealizowany w zeszłym roku jako jedna z najważniejszych części programu Europejskiej Stolicy Kultury. Teraz ukazał się na płytach DVD i CD. Polecam koniecznie wersję z obrazem. Oparta na tekstach Lucjusza Anneusza Seneki i poetki Ewy Lipskiej opowieść miała spróbować odpowiedzieć na pytania, kim jesteśmy dzisiaj i dokąd zmierzamy. Odpowiedzi, co niespecjalnie dziwi, patrząc na to, co dzieje się na świecie, nie są specjalnie optymistyczne.
Całość otwiera tekst Ewy Lipskiej przedstawiony przez samego Preisnera, niejako wprowadzający w całość, ale też z gorzkimi refleksjami: "Dokąd zmierzasz, Człowieku, kto wyznacza ci cel. To pytanie trwa od wieków, jak nadzieja i lęk. (...) Dokąd zmierzasz, Człowieku, w czyich słowach jest moc. Może w rękach złych proroków jest historii los (...) czemu marny człowieku, nie słuchasz mędrca słów. On jest krzykiem rozpaczy od wieków, których nie słucha już nikt". Po chwili następuje najbardziej wstrząsający i poruszający moment. Chór Narodowego Forum Muzyki pod dyrekcją Agnieszki Franków-Żelazny w bardzo oszczędnej, zimnej, czarno-białej scenografii wyśpiewuje słowa brzmiące jak ze złowieszczej apokaliptycznej opowieści. "Nadchodzi chaos, nie chwalcie go, nie podziwiajcie go. W nim smak otchłani, rzeka i potok. Będziecie samotni, będziecie sami" i łacińskie "argumentum pessimi turba est", czyli "zgubnym argumentem jest tłum" brzmią niestety niezwykle aktualnie. Potem popis swoich umiejętności daje sopranistka Edyta Krzemień.
Poruszająca jest także trzecia część, w której do występu Wrocławskiego Teatru Pantomimy pod dyrekcją Zbigniewa Szymczyka śpiewa Lisa Gerrard. Współpracująca już wcześniej z Preisnerem, a przede wszystkim śpiewająca w Dead Can Dance, daje niemal operowy popis. Niespecjalnie przekonuje mnie część środkowa tego spektaklu muzycznego, najbardziej piosenkowa. W niej słychać utwory wykonywane m.in. przez Beatę Rybotycką, Annę Szałapak i Jacka Wójcickiego, który śpiewa piosenkę o wymownym tytule "Dobra zmiana". Stateczny klimat tej części, najmniej interesująca scenografia przenosząca nas jakby do Piwnicy pod Baranami i stonowane kompozycje lekko zmniejszają ekscytację podczas oglądania spektaklu. Przerywnikami są nagrania z Jerzym Trelą recytującym teksty Seneki.
Wśród muzyków znaleźli się tu m.in. założyciel legendarnego SBB Józef Skrzek przy organach Hammonda, jazzmani Dominik Wania (fortepian) czy Jerzy Główczewski (saksofon), a także kwartet smyczkowy. Wraz z chórem, wokalistami, pantomimistami i scenografią Borisa Kudlicki stworzyli eklektyczny spektakl o naszych czasach. Nie mogła wyjść z tego wesoła opowieść.
Zbigniew Preisner | 2016 Dokąd? | Universal Music